Termometr bezdotykowy, czyli pirometr
Temperaturą nazywa się miarę stanu cieplnego danego ciała lub substancji. Do określenia temperatury stosuje się przyrządy nazywane termometrami lub pirometrami. Pomiar odbywa się metodą pośrednią. Polega na pomiarze innej wielkości fizycznej zależnej od temperatury – na przykład rozszerzalności cieplnej cieczy, zmiany objętości gazu czy siły elektromotorycznej. Ze względu na metodę pomiaru, termometry dzieli się na:
- stykowe,
- bezdotykowe nazywane pirometrami.
W przypadku termometru czujnik pomiarowy dotyka ciała lub substancji w czasie pomiaru. Natomiast mierząc temperaturę pirometrem, ciało lub substancja nie styka się z czujnikiem pomiaru. Pomiar odbywa się na podstawie promieniowania cieplnego, które emituje każde ciało o temperaturze powyżej zera bezwzględnego.
Rodzaje termometrów bezdotykowych
Termometry bezdotykowe mierzą natężenie promieniowania cieplnego, wysyłanego przez dane ciało. Pirometry można podzielić na:
- termometry bezdotykowe radiacyjne– wykorzystują całkowite promieniowanie cieplne wysyłane przez ciało,
- pirometry pasmowe (fotoelektryczne)– wykorzystują tylko niektóre pasma wysyłanego promieniowania cieplnego,
- pirometry barwowe– monochromatyczne, dwubarwowe, trójbarwowe oraz wielobarwowe, które wykorzystują jedną (dwie, trzy lub więcej) określoną długość fal promieniowania.
Budowa i działanie termometru elektronicznego bezdotykowego
Większość dostępnych na rynku termometrów elektronicznych bezdotykowych składa się z:
- systemu optycznego,
- detektora,
- układu pomiarowego z wyświetlaczem.
System optyczny skupia promieniowanie cieplne emitowane przez ciało. Następnie detektor przetwarza je na sygnał elektryczny, który z kolei jest przetwarzany przez układ pomiarowy, wskazujący temperaturę. Nowoczesne termometry elektroniczne na podczerwień umożliwiają detekcję ciepła podczerwieni emitowanego przez przepływ krwi tętniczej. Taki termometr wystarczy włączyć i wycelować w czoło (blisko tętnicy skroniowej), trzymając go w odległości około 5 centymetrów od twarzy. Po sekundzie wynik wyświetli się na ekranie ciekłokrystalicznym.
Jaki termometr bezdotykowy kupić?
W życiu codziennym coraz częściej korzystamy z termometrów bezdotykowych na podczerwień do mierzenia ciepłoty ciała. Zastępują one termometry rtęciowe, niegdyś obecnie w prawie każdej domowej apteczce, a od 2009 roku wycofane ze sprzedaży ze względu na toksyczność rtęci.
Te urządzenia są nie tylko bezpieczniejsze, ale także bardziej higieniczne i szybciej dokonują pomiaru. Najczęściej wykorzystuje się termometr bezdotykowy dla dzieci i niemowląt np. do mierzenia temperatury ciała czy wody, w której odbędzie się kąpiel maluszka.
Dostępne na rynku termometry bezdotykowe wyposażone są w marker laserowy oznaczający miejsce pomiaru oraz ciekłokrystaliczny wyświetlacz, który pokazuję wynik z dokładnością do 0,1 stopni Celsjusza. Ponadto sygnalizują dźwiękowo lub optycznie gorączkę oraz posiadają pamięć wewnętrzną, umożliwiającą zapisanie wcześniejszych pomiarów. Oczywiście im więcej dodatkowych funkcji, tym termometr będzie droższy.
Dobry termometr bezdotykowy ma automatyczną kalibrację
Największą precyzją oraz dokładnością charakteryzują się termometry wyposażone w mechanizm automatycznej kalibracji temperatury otoczenia względem temperatury ciała. Tego typu termometry dają także możliwość zmierzenia temperatury pomieszczenia, posiłku lub wody, dlatego są zalecane dla rodziców dzieci w wieku niemowlęcym.
